بازاریابی اجتماعی
و نقش آن در توسعه اقتصادی مناطق زعفرانکاری
SOCIAL MARKETING
تدوینگر:
محسن احتشام
هدف نهایی :
هدف نهایی این مقاله بازاریابی اجتماعی تاثیر گذاری بر عمل مخاطبین هدف می باشد .
تغییر رفتار داوطلبانه زمانی در مخاطبین هدف روی می دهد که مخاطبین باور داشته باشند مزایایی که آنها دریافت خواهند کرد بیشتر از هزینه ای است که متحمل خواهند شد. به همین منظوربه این مهم می پردازیم که نخست بازاریابی چیست ؟ و بعد مفاهیم بازاریابی را باز می کنیم .
بسیاری از کلمات و جملات در عین ساده بودن و ساده به نظررسیدن بسیار پر محتوا هستند که کمتر به آن توجه می شود مانند مدیریت ، مدیریت بازاریابی و بازاریابی علمی که از گذشته های دور سکاندار موفقیت توسعه اقتصادی کشورها و جوامعی بوده است که به محتوای آن توجه اساسی نموده اند و آن را سر لوحه فعالیت های خود در امر تولید و صادرات و توسعه اقتصادی قرار داده اند و با تکیه بر این علوم بر سایر مشکلات اقتصادی خود یک به یک فائق آمده اند.
اکنون باید ما نیز به این مقوله خوب بنگریم چرا که رفتار و تعاملات کنش گران بازار می تواند نقش بسیار تعیین کننده ای در شکل گیری زیر بناهای کلان اقتصادی جامعه ایفا کند به طور کلی مفاهیم مرتبط با بازار با دقت و وسواس بسیار امروزه باید دنبال شود . با این هدف :
1-نخست به تعریفی از بازاریابی می پردازیم تا به مفاهیم بازاریابی بیشتر پی ببریم بازاریابی یک فرایند اجتماعی و مدیریتی است که بوسیله آن افراد و گروه ها نیازها و خواسته های خود را از طریق تولید ، عرضه و مبادله کالاهای مفید و با ارزش با دیگران تامین می کنند بنابراین بازاریابی با تامین خواسته و نیازهای بشر آغاز می شود . اما یکی از جدیدترین فلسفه های بازاریابی مفهوم بازاریابی اجتماعی است زیرا در سال های اخیر مفهوم بازاریابی و کاربرد فلسفه های آن در عصر حاضر مورد تردید قرار گرفته است .
زیرا عصر حاضر در بر گیرنده مشکلات زیست محیطی کمبود منابع؛ توجه به توسعه پایدار جهت کاهش فقر؛ بیکاری ؛ نابرابری ؛رشد فزاینده جمعیت ؛تورم جهانی ، فراموشی خدمات اجتماعی است بنابراین تا چه اندازه در تحقق فلسفه فوق در بازار و بازاریابی کالاها و خدمات برای جبران تحدیدات مذکور تلاش شده است .
در رفع تحدیدات ؛ این وضعیت ها در توسعه اقتصادی به مفهوم جدیدی نیاز دارد؛ که مفهوم بازاریابی را بسط دهد . به همین دلیل واژه های دیگری نیز معادل بازاریابی اجتماعی انتخاب شده است (بازاریابی مبتنی بر انسانیت )و بازاریابی زیست محیطی .
- بازاریابی اجتماعی فلسفه جدیدی است در میان نگرش های بازاریابی و هنوز برای بسیاری از سازمانها تازگی داشته و برای آنها ناشناخته است. اما هنوز امروز از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا فلسفه بازاریابی اجتماعی به مسئولیت های اجتماعی سازمان ها توجه دارد بر همین اصل افراد و سازمان ها باید نخست نیازهای بازار هدف را بشناسند ؛ سپس در مقایسه با رقبا این نیازها را به طور کار آمد و موثری ارضاء کنند به گونه
ای که آسایش و ر فاه مشتر ی و جامعه هر دو فراهم گردد .
مقدمه
بازاریابی اجتماعی عبارت است از برنامه ریزی و اجرای برنامه طراحی شده به منظور ایجاد تغییرات اجتماعی با استفاده از مفاهیم بازاریابی تجاری
بعضی از این مفاهیم عبارتند از :
ایجاد تغیر رفتار داوطلبانه
هدف قرار دادن مخاطبین خاص
تمرکز بر رفاه شخصی و اجتماعی
دستیابی به تعداد مخاطبین بیشتر
اکنون باید ما نیز به این مقوله خوب بنگریم چرا که رفتار و تعاملات کنش گران بازار می تواند نقش بسیار تعیین کننده ای در شکل گیری زیر بناهای کلان اقتصادی جامعه ایفا کند به طور کلی مفاهیم مرتبط با بازار با دقت و وسواس بسیار امروزه باید دنبال شود . با این هدف :
1-نخست به تعریفی از بازاریابی می پردازیم تا به مفاهیم بازاریابی بیشتر پی ببریم بازاریابی یک فرایند اجتماعی و مدیریتی است که بوسیله آن افراد و گروه ها نیازها و خواسته های خود را از طریق تولید ، عرضه و مبادله کالاهای مفید و با ارزش با دیگران تامین می کنند بنابراین بازاریابی با تامین خواسته و نیازهای بشر آغاز می شود . اما یکی از جدیدترین فلسفه های بازاریابی مفهوم بازاریابی اجتماعی است زیرا در سال های اخیر مفهوم بازاریابی و کاربرد فلسفه های آن در عصر حاضر مورد تردید قرار گرفته است .
زیرا عصر حاضر در بر گیرنده مشکلات زیست محیطی کمبود منابع؛ توجه به توسعه پایدار جهت کاهش فقر؛ بیکاری ؛ نابرابری ؛رشد فزاینده جمعیت ؛تورم جهانی ، فراموشی خدمات اجتماعی است بنابراین تا چه اندازه در تحقق فلسفه فوق در بازار و بازاریابی کالاها و خدمات برای جبران تحدیدات مذکور تلاش شده است .
در رفع تحدیدات ؛ این وضعیت ها در توسعه اقتصادی به مفهوم جدیدی نیاز دارد؛ که مفهوم بازاریابی را بسط دهد . به همین دلیل واژه های دیگری نیز معادل بازاریابی اجتماعی انتخاب شده است (بازاریابی مبتنی بر انسانیت )و بازاریابی زیست محیطی .
- بازاریابی اجتماعی فلسفه جدیدی است در میان نگرش های بازاریابی و هنوز برای بسیاری از سازمانها تازگی داشته و برای آنها ناشناخته است. اما هنوز امروز از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا فلسفه بازاریابی اجتماعی به مسئولیت های اجتماعی سازمان ها توجه دارد بر همین اصل افراد و سازمان ها باید نخست نیازهای بازار هدف را بشناسند ؛ سپس در مقایسه با رقبا این نیازها را به طور کار آمد و موثری ارضاء کنند به گونه
ای که آسایش و ر فاه مشتر ی و جامعه هر دو فراهم گردد .
مفهوم بازاریابی اجتماعی بازاریابان را به در نظر داشتن ملاحظات اجتماعی و اخلاقی در رویه های بازاریابی شان فرا می خواند آن ها مکلفند معیارهای گاه متضاد شرکت نظیر سود آوری ؛ رضایتمندی ؛ خواسته مصرف کننده ؛ و منافع عمومی را به گونه ای متعادل و با تردستی تامین کنند که منافع سازمان ؛ جامعه و مصرف کننده هر سه منصفانه تامین شود .
امروز افراد و شرکتهایی که از طریق پذیرش و به کار گرفتن مفهوم بازاریابی اجتماعی استفاده می کنند از موفق ترین ؛ در کسب و کارشان هستند .
هدف کلی :
هدف کلی این مقاله ایجاد تغییر رفتار در بین مخاطبین هدف در صنعت زعفران با استفاده از مفاهیم بازاریابی اجتماعی به منظور دستیابی به توسعه اقتصادی است .
مخاطبین هدف :
مخاطبین هدف را می توان به چهار گروه تقسیم کرد :
• کشاورزان – تولید کنندگان زعفران
• تجار و واسطه ها
• قانون گذاران و مسئولین دولتی
• مصرف کنندگان
به منظور دستیابی به هدف کلی مقاله که همانا تغییر رفتار داوطلبانه در مخاطبین هدف و در نتیجه رسیدن به توسعه اقتصادی منطقه است ابتدا به بررسی مخاطبین هدف و اهداف جزئ تر خواهیم پرداخت و آن گاه با استفاده از مفاهیم بازاریابی اجتماعی تاثیر آن بر توسعه اقتصادی منطقه را بررسی خواهیم نمود .
اهداف جزئی مورد اشاره عبارتند از :
• رضایت مشتریان
• سهم منصفانه از منافع حاصل از تجارت زعفران برای کشاورزان زعفران کار و همچنین تجار و واسطه ها
• رفاه جامعه
• جلب توجه قانون گزاران و مقامات دولتی به جنبه های اجتماعی و قانونی محصول زعفران
الف) کشاورزان و تولید کنندگان زعفران : کاشت ؛ داشت و برداشت و فرآیند فراوری زعفران نیاز به نیروی کار فراوان دارد و فرایندی است کاربر
کشت و کار و زراعت زعفران نیاز به آب و هوایی خاص دارد : خشک و گرم در تابستان و سرد در زمستان زمینی مورد نیاز برای کشت و کار باید خشک , بدون مواد اسیدی باشد تا محصولی مناسب و با کیفیت به دست آید موارد پیش گفته ؛ زعفران را ؛ گرانترین محصول کشاورزی در جهان می سازد به عبارت دیگر قیمت بالای نیروی کار و بازگشت کم روی سرمایه و نهاده ها موجب گران بودن زعفران می شود . بیش از 90000 گل برای به دست آوردن یک کیلو زعفران نیاز است و بیش 370 تا 470 ساعت کار برای تولید یک کیلو زعفران خشک لازم است .
علی رغم قیمت بالای زعفران ، بسیاری از زعفران کاران در سطح فقر زندگی می کنند و نرخ بیکاری در بین آنان زیاد است و بسیاری از جوانان به دنبال کار به بخش غیر کشاورزی روی می آورند . چرا؟
تجار و واسطه ها:
کشاورزان در حالی که بیشترین تلاش و زحمت را می کشند ؛ کمترن میزان سود نصیبشان می شود . آنچه که کشاورزان را آزار می دهد این حقیقت است که بیشترین سود نصیب واسطه ها و تجاری می شود که کمترین زحمت را متحمل می شوند. در حالی که یک کیلو زعفران مرغوب بیش از چند صد دلار ؛ در بازارهای جهانی به فروش می رسد در صد کمی از این پول قسمت کشاورزان می گردد .
قانون گذاران و مسئولین دولتی :
زعفران کاران از نظر مالی تامین نمی باشند . آنان تکیه گاه و پناهگاهی از نظر مالی ندارند که به ان اتکا کنند و به خاطر هزینه بالای نیروی کار و فرآوری زعفران؛ تولید زعفران دیگر چندان سود آور نمی باشد . به علاوه ؛ به مسئله تقلب زعفران و قاچاق آن توجه بیشتری باید شود . به نظر می رسد که قانون گذاران و مقامات دولتی در این موارد باید نقش موثرتری ایفا کنند .
مشتریان :
رضایت مشتریان هدف اصلی بازاریابان زعفران است . این حق مشتریان است که در مقابل پولی که می پردازند محصولی با کیفیت و مناسب به دست آورند . عطر؛ طعم و رنگدهی از مواردی هستند که باید در انتخاب زعفران به آنها توجه شود . کشور مبدا و تقلب در زعفران از موارد دیگری هستند که مصرف کنندگان باید به آن توجه کنند .
نقش بازاریابی اجتماعی زعفران در توسعه اقتصادی منطقه
زعفران نقش مهمی در توسعه اقتصادی منطقه و زندگی اجتماعی تولید کنندگان آن ایفا می کند . زعفران منبع مستقم و غیر مستقیم گذران زندگی برای بخش قابل توجهی از جمعیت زعفران کار منطقه می باشد و به هر حال، عملکرد بخش کشاورزی و تجارت وبازاریابی زعفران چندان رضایت بخش نیست . بازاریابی اجتماعی ابزار قدرتمندی است که می توان از آن مدد جست. در بازاریابی اجتماعی علاوه بر رضایت مشتری و کسب سود ؛ به منافع بلند مدت و رفاه و بقاء جامعه و توسعه اقتصادی جامعه هدف توجه می شود. این امر از طریق تغییر رفتار داوطلبانه در مخاطبین هدف امکان پذیر است .
از طریق بازاریابی اجتماعی صحیح و تجاری نمودن مطلوب ؛ می توان کشاورزان را ترغیب به افزایش بهره وری از طریق روشهای درست کاشت و برداشت و فراوری زعفران نمود که نتیجه آن کاهش هزینه تولید خواهد بود .
تجار و واسطه ها را باید متقاعد نمود که به منافع بلند مدت و پایدار و توسعه اقتصادی منطقه بیندیشند. آنها را باید متقاعد نمود که این طرز تفکر مزایای با ثباتی را برا ی آنها؛ کشاورزان و جامعه به عنوان یک کل به همراه خواهد داشت .
مشتریان محق به دریافت بهترین محصول در مقابل قیمتی که می پردازند هستند . از طریق بازاریابی اجتماعی و ارتباطات صحیح؛ آنها باید بیاموزند که چگونه یک محصول خوب را از محصول بد تمیز دهند.
آنها باید بدانند که فقط محصول خوب و شناخته شده را باید از توزیع کنندگان خرده فروشان شناخته شده و قابل اطمینان خرید و این وظیفه بازاریابان زعفران در سطح ملی و بین المللی است .
از طریق بازاریابی اجتماعی باید مسئولیت خطیر قانون گذاران و مقامات دولتی را به آنان یاد آور شد. این مهم است که آنان از فرصت ها ی شغلی و منافع اقتصادی که تولید و بازاریابی و تجارت زعفران به همراه دارد آگاه باشند آن ها باید به این مسئله التفات داشته باشند که زعفران می تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی منطقه داشته باشد . توسعه اقتصادی فرایندی است که در آن جامعه از مرحله ای به مرحله ای بالاتر از پشرفت اقتصادی می رسد . توسعه اقتصادی موجب کاهش فقر ؛ نابرابری و بیکاری می شود و برای اکثریت جمعیت یک جامعه بهبود شرایط زندگی را فراهم می آورد . بخش کشاورزی نقش مهمی در توسعه اقتصادی جوامع مخصوصا جوامعی که استراتژی متکی بر کشاورزی را محور قرار داده اند بازی می کند.
به هر حال دست یابی به توسعه اقتصادی و نقش زعفران مستلزم هماهنگی و ارتباط قوی تر و موثرتری بین جامعه زعفران کار ؛ بخش فراوری و صادرات محصول , تجار ؛ مقامات دولتی و موسسات مالی می باشد .
حمایت دولت از واحد های اصولی و تخصصی سورت ، فراوری ؛ بسته بندی و صادرات زعفران و سرمایه گذاری های صنعتی انجام شده باعث خواهد گردید که علاوه بر این که ارزش افزوده محصول استراتژیک زعفران به اقتصاد کشور برگردد . واحدهای فوق نقش خود را در تحقق هر چه بهتر در فرهنگ سازی بازاریابی اجتماعی به نحو مطلوبی ایفا نمایند.
|
|
|
|
مقالات زعفران
